گردشگری الموت وچالش ها

بررسی مشکلات و موانع فرهنگی جهانگردی در ایران

موانع و تنگناهای فرهنگی موجود در جهانگردی ایران ابعاد مختلفی دارد که اهم این موانع را می توان به شرح ذیل بر شمرد:

۱-  بیم از اثرات مخرب جهانگرد بر فرهنگ

نگاهی به دیدگاههای افراد جامعه در ارتباط با ورود جهانگردان به ایران حاکی از آن است که بسیاری از افراد هنوز هم جریانهای توریستی را با دید منفی ارزیابی می کنند و چنین می پندارند که توریسم موجب تخریب و آسیب رسانی به فرهنگهای محلی در کشور می شود.

زمانیکه باور داشته باشیم که فرهنگ غنی و پالایش یافته ای داریم و در پرتو این فرهنگ غنی رفتاری سنجیده و حساب شده با جهانگردی می توانیم داشته باشیم، نباید از جریانهای توریستی وحشتی بخود راه دهیم بلکه ورود جهانگردان را بیشتر نوعی صدور فرهنگ و ارزشهای فرهنگ تلقی کنیم و با گنجاندن تعداد برنامه های اصولی در نحوه مسافرت و سیر و سیاحت جهانگردان از انها را از عناصر فرهنگی خویش متأثر نماییم.

در این زمینه می توان به نحوه تدارک مکانهای مورد بازدید جهانگردان، نحوه اطلاع رسانی به آنها چگونگی تبلیغ استانداردها به الگوها و عناصر فرهنگی خودی و کیفیت سیر و سیاحت اشاره کرد. کیفیتی که بتوان در حین جالب کردن جاذبه های مورد بازدید و خدمات رسانی رفاهی مناسب، بستر مناسبی برای اشاعه فرهنگ و ارزشهای اسلامی فراهم کرد و ضمن ایجاد شرایطی مناسب، توریست در زمان بازگشت به وطن خویش، علاوه بر کسب خاطرات شیرین و جالب با دست مایه های فرهنگی مناسب که آموخته است همراه باشد.

۲-  پندارهای نادرست جهانگردان از ایران

یکی دیگر از موانع فرهنگی موجود در زمینه جذب توریست به کشور، پندارهای نادرست بسیاری از توریستهای خارجی درباره ایران و پندارهای نابجای پاره ای از مسوولین دیگر کشورها در مورد این کشور می باشد.

انعکاس پاره ای از مسایل بعد از انقلاب به طور نادرست از سوی محافل خبری مختلف در جهان موجب شده است تا پیشینه ذهنی نامناسبی از طرز رفتار ایرانیان با خارجیان ایجاد شود و بسیاری از افراد جهانگرد که خواهان مسافرت به ایران هستند، انگیزه لازم برای مسافرت به ایران پیدا نکنند.

پاره ای از اینگونه مسایل به دلیل جو تبلیغاتی غیر واقعی و مسایل ارتباطی جمعی جهانی می باشند.

بنابراین نحوه تبلیغ و پیراستن پیش داوریهای موجود از جمله مسایلی است که می بایست در بازایابی توریسم ایران قرار گیرد.

۳-  عدم تبلیغات مناسب در زمینه جاذبه های سیاحتی ایران

عدم شناخت جهانگردان از جاذبه های کشور موجب کاهش میزان جهانگردی در کشور شده است. علاوه بر آن در خارج از ایران نیز تصویر نامناسبی از کشور ترسیم شده است. لازم است رسانه های ایران بویژه؛ رادیو و تلویزیون نقشی فعال در زمینه معرفی واقعیتهای اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی ایران ایفا کنند.

در این زمینه نمایندگیها و رایزنیهای ایران نیز می توانند نقش اساسی و بهینه ای داشته باشند. علاوه بر ان تبلیغات قوی می تواند در آگاهی دادن به توریستها در مورد آب و هوای نواحی مورد نظر از لحاظ خوراک و پوشاک، آداب و رسوم، حمل و نقل، نقشی اساسی ایفا کنند.

در مجموع صنعت تبلیغاتی صنعت ایرانگردی و جهانگردی ایران از جنبه های مختلف به عنوان نکته ای برجسته در خور تأمل و تعمق است. نارسایی در وسایل اطلاع رسانی، کمبود و حتی فقدان نشریات مختلف، ژورنالها، مجلات و اطلاعات جهانگردی برای معرفی جاذبه ها، عدم امکانات و راهنمایی مسافران، عدم وجود نقشه های سیاحتی و مصور و راهنمای شهرها به زبانهای مختلف و بسیاری موارد دیگر از جمله محدودیتهای تبلیغات داخلی است.

تبلیغ در جهت اشاعه و توسعه هر چه بیشتر مسافرت در محدوده مرزهای جغرافیایی یک کشور به منظور آشنایی مردم با نقاط جذاب آن کشور و جلوگیری از مسافرتهای پی در پی و بی رویه به خارج از کشور که به منظور تفریح و گردش انجام می گیرد، اساساً از اهمیت خاصی برخوردار است.

بنابراین با توجه به اینکه یکی از اقدامات مهم در راه رسیدن به توسعه صنعت فوق تبلیغات است اصلاح کیفیت توزیع و دسترسی آسان به بروشورها، نقشه های جهانگردی و سیاحتی ضروری است. لذا در توزیع و عرضه محصولات جهانگردی، اصلاح تصویر وضعیت فعلی در داخل و خارج از کشور و ترغیب جهانگردان برای آمدن به کشور مهم به نظر می رسد و در غیر این صورت نمی توان در ظرفیت توسعه و تقویت این صنعت گامی اساسی برداشت.

کشور ایران با همه جاذبه های بزرگ و جهانگردی که در اختیار دارد، می تواند در نهایت سهولت از اینهمه امکانات و آثار ارزشمند استفاده های تبلیغاتی بسیار وسیعی بنماید. تاریخ گذشته ایران می تواند به عنوان بهتیرن حربه تبلیغاتی در خدمت معرفی ایران به کشورها و ملل جهان قرار گیرد.

روشهای تبلیغاتی که ایران می تواند برای جلب جهانگردان در بازارهای صادر کننده جهانگرد مورد استفاده قرار دهد و آنها برای تبلیغات خود استفاده نمایند عبارتند از:

۱-  موقعیت خاص جغرافیایی که ایران به عنوان دروازه های تمدن بزرگ شرق و غرب

۲-  تلاقی و درآمیختگی عناصر فرهنگ باستانی و فرهنگ پربار اسلامی در ایران

۳- وجود آثار باستانی و تاریخی و حتی ماقبل ایران

۴-  سهم ایران در پیشبرد تمدن و فرهنگ جهان

۵-  آداب و رسوم مخصوص ایرانیان در گذشته و حال

۶- هنر و صنعت گذشته و حال ایران

۷- مقام و شهرت فلاسفه و اندیشمندان ایرانی

 

۴-  عدم شناخت سلایق جهانگردان و سیاحان خارجی

یکی از مهمترین ابزارها برای جذب جهانگردان خارجی میزان آشنایی با انگیزه سیاحان، سلایق و علایق آنانست.

با توجه به عناصر فرهنگی، ارزشها و هنجارها حاکم مناسب است که آگاهی و شناخت کافی از علایق و انگیزه های سیاحان خارجی داشته باشیم. بالاخص در ارتباط با سیاحان کشورهای مسلمان و آسیایی که هم از نظر مذهبی و هم از نظر فرهنگی نزدیکی بیشتری با ما دارند.

۵-  مشروط کننده های فرهنگی و مذهبی کشور

مسایل مذهبی موجبات مشروط سازی در ورود جهانگردان می شود. خصوصاً خانمها که در بدو ورود باید از نظر حجاب ضوابطی داشته باشند واین ضوابط و قواعد قیود تورستها می شود، این قیود و محدودیتها سبب می گردد جهانگردان کمتر جذب سفر به ایران بشوند. به عبارت دیگر برنامه ریزی مناسب جهانگردی باید به نحوی باشد که در حین حفظ ارزشها و عناصر ارزشمند فرهنگی، بتواند آنگونه که شایسته است نسبت به جذب سیاحان و جهانگردان خارجی اقدامات لازم را به عمل آورد. در این زمینه بسیاری از کشورهای پیشرفته و صنعتی توانسته اند از این عناصر محدود کننده و مشروط کننده بطوری دقیق و برنامه ریزی شده بهره برداری کنند که در حین حفظ ارزشها و اصالتهای فرهنگی خویش آنها را به عنوان جاذبه های فرهنگی به جهانگردان معرفی کنند، بنابراین مشروط کننده های صنعت جهانگردی کشور نباید آنچنان مطرح شود که هیچ جهانگرد خارجی به ایران نیاید، بلکه اتفاقاً از مشروط کننده های صنعت جهانگردی باید به عنوان مکانیزمهای جلب جهانگرد استفاده شود.

۶- موانع فقهی و مذهبی

بسیاری از جهانگردان غیر مسلمان مشتاق دیدار از اماکن مقدس ایران بوده اند که با توجه به غیر مسلمان بودن و به جا نیاوردن آداب لازم در زمینه ورود به این اماکن با مشکل مواجه بوده و هستند. مادامیکه چنین تنگناهای ساختاری وجود داشته باشد، کوشش در جذب جهانگردان خارجی آنهم جهانگردان غیر مسلمان با موانع و مشکلاتی مواجه خواهد بود.

۷-  وجود برخی برخوردهای نامناسب در فرودگاه چه در بخش پلیس گذرنامه و چه در گمرک

برخورد صحیح در فرودگاهها به عنوان دروازه های ورودی کشور اثرات تعیین کننده ای را بر ذهن مسافر بر جا می گذارد. بیشترین گلایه اتباع کشورهای منطقه در مراجعه به نمایندگیها در ارتباط با فرودگاه و بویژه گمرک آن است.

۸- ضعف تحقیقاتی و پژوهشی در این زمینه

بدلیل ضعف فعالیتهای جهانگردی تحقیق و مطالعه نیز در این زمینه با رکود و محدودیتهای زیادی روبروست. از بین مؤسسات تحقیقاتی دانشگاهها، هیچ یک گرایش خاصی برای تحقیق در زمینه جهانگردی ندارند. در سالهای قبل از انقلاب، طرح جامع جهانگردی کشور توسط مشاورین توریست کنسولت برای دولت ایران تهیه شده بود همچنین در کنار آن طرحهای موردی و منطقه ای زیادی نیز انجام شده بود. لیکن از آنجایی که شرایط اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی لازم برای تهیه این طرحها، پیش فرضهای حاکم بر زمان خود را تعیین و دیکته کرده بودند، متأسفانه در حال حاضر هیچکدام از آنها برای شرایط امروز قابل استفاده نیستند.

: روستای گازرخان از روستاهای مهم هدف گردشگری استان قزوین است که به دلیل داشتن قلعه تاریخی حسن صباح از شهرت جهانی برخوردار است. وی افزود: علیرغم داشتن ظرفیت و جایگاه تاریخی و چشم اندازهای طبیعی اما این منطقه مورد توجه جدی مسئولان قرار نگرفته و بسیاری از توانمندی های آن مورد غفلت واقع شده است. مدیرکل امور روستایی استانداری قزوین اظهارداشت: روستای گازرخان با داشتن قلعه اسماعیلیه که به تنهایی بیش از همه آثار دیدنی استان مورد بازدید گردشگران خارجی قرار می گیرد هنوز امکانات لازم برای پذیرایی و اقامت گردشگران راندارد و حتی نما و سیمای آن نیز شرایط زیست محیطی در خور توجهی ندارد و این وضعیت پسندیده نیست. حبیبی انبوهی تصریح کرد: در گذشته مجموع ضوابط ناظر بر این روستا نادیده گرفته شده و در رعایت و اعمال قوانین ویژه روستاهای هدف گردشگری نیز شاهد بی توجهی به آن هستیم که باید این نقیصه برطرف شود. 

با توجه به اهداف و در جهت پاسخگویی به سوالات بیان شده فرضیه های تحقیق عبارتند از: 1- گردشگری در توسعه پایدار شهری نقش مستقیم دارد. 2- بین نقش گردشگری در توسعه پایدار یک شهر و میزان حمایت جامعه میزبان رابطه ای مثبت و مستقیم وجود دارد. 3- تامین نیاز های اقتصادی، اجتماعی، زیبا شناسی و اکولوژیکی؛حفظ طبیعت و تنوع زیستی و حمایت جامعه میزباننشان دهنده نقش مثبت گردشگری در توسعه پایدار شهری است. 4- به نظر میرسد توجه یا عدم توجه به متغیرهای توسعه پایدار گردشگری از دلایل موفقیت یا ناکامی طرحهای گردشگری در منطقه یک تهران می باشد.

هدف این تحقیق، ارائه راهکار های طراحی پایدار سیمای کوهستانی و امکان توسعه در قالب کالبدی – عملکردی است. حفظ میراث طبیعی، توسعه گردشگری با تاکید بر حفظ و ارتقای کیفیت محیطی و ایجاد محیط مطلوب برای تحقیق و تفرج از جمله اهداف طراحی این محیط ها می تواند باشد. نتایج قابل پیش بینی، کاهش تعارض در مناطق بکر با استفاده از روش زون بندی و با تاکید بر حفظ و توسعه کیفیت طبیعی و نگه داری زیست گاه ها و تقلیل تعارضات منفی انسانی در سطح منطقه ای است. برای دستیابی به اهداف حفاظت و در نهایت رسیدن به اصولی برای گردشگری پایدار و ارائه الگویی برای طراحی با حداقل خسارت به طبیعت و در نتیجه رسیدن به طراحی پایدار همراه با در نظر گرفتن ملاحظات محیطی منطقه مد نظر است.

صنعت گردشگری به عنوان یکی از مهم ترین و تاثیر گذارترین فعالیت ها در دنیا مطرح است.به طوریکه اقتصاد دانان از آن به عنوان صادرات نامرئی نام برده اند. بر اساس گزارش سازمان جهانی گردشگری درآمد حاصله از گردشگری بین المللی در سال 1990 تا 2005 تقریبا دو برابر رشد داشته است.از این رو این صنعت میتواند به عنوان یکی از منابع درآمد و ایجاد اشتغال در سطح ملی و منطقه ای راهی برای توسعه به حساب آید.ایران به عنوان یکی از کشورهای در حال توسعه که منابع نفتی آن در آینده ای نه چندان دور به پایین ترین مقدار خود میرسد برای ایجاد توسعه پایدار و همه جانبه نیازمند استفاده از تمامی امکانات و قابلیتهای خود می باشد.اگر چه کشور ایران از نظر فرهنگی تاریخی جزو ده کشور اول جهان و از لحاظ زیست محیطی در بین 5 کشور اول جهان قرار دارد با این حال نتوانسته است سهم قابل توجهی از این صنعت جهانی را داشته باشد.شرط موفقیت هر کشور یا شهر در گردشگری برای رسیدن به توسعه پایدار وجود زیر ساختهای مناسب و مدیریت عاقلانه و ارایه خدمات در عرصه های مختلف است.به طور کلی توسعه شهری زمانی می تواند در جهت پایداری قرار بگیرد که بتواند راهکارهایی مشخص برای تامین نیازهای خدماتی ساکنان ارایه نماید. در سالهای کنونی توسعه پایدار به عنوان روشی تازه مطرح شده است که جوامع بتوانند به وسیله آن درباره سطح زندگی ، عدالت اجتماعی و حفظ منابع بیاندیشند. در واقع اندیشه توسعه پایدار بر این اساس شکل گرفت که رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی به گونه ای صورت گیرد که سرمایه های زیست محیطی و منابع توسعه را برای نسلهای آینده دچار نقصان نسازد.در رویکردهای جدید به گردشگری شهری سعی برآن شده است تا برای کاهش آثار منفی فعالیت گردشگران و نیز دستیابی به توسعه پایدار شهری ، ضمن توسعه زیر ساختهای مختلف رفاهی ، ارتباطی و پیوند عملکردی بین کانونهای شهری و حوزه های طبیعی واقع در مجاورت شهر به وجود آید تا از این رهگذر توسعه پایدار ،گردشگری شهری محقق گردد.

باید ها و نباید های گردشگری در الموت

اهمیت حضور گردشگران در یک منطقه بر هیچ کس پوشیده نیست اما آنچه که گردشگر را به یک منطقه جذب می کند چیست؟ویژگی های طبیعی تاریخی و فرهنگی همه از مشخصه هایی هستند که ظرفیت گردشگری را برای منطقه ایجاد می کنند ولی سئوال اینجاست که وجود ظرفیت به تنهایی می تواند موجب رونق صنعت گردشگری شود؟به طور قطع پاسخ منفی خواهد بود.هرچند وجود عوامل فوق ضروری است اما شرایط کافی برای جذب گردشگر را می توان به مشخصه هایی چون وجود امکانات رفاهی، امنیت، فرهنگ توریست پذیری مردم منطقه گسترش داد.لذا به منظور بهبود و رونق گردشگری عوامل فوق را باید مورد بررسی قرار داد.

بدون شک جاذبه های طبیعی الموت در حوضه جغرافیایی قزوین یقینا بی نذیر است و این بدان معنی است که اگر اهالی قزوین بخواهند زمان کوتاهی را برای بهره گیری از مواهب طبیعی بگذارند راهی غیر از الموت به ذهشان متبادر خواهد شد.همچنین درخشش اسماعیلیان در صفحات تاریخ باعث شده تا قلاع اسماعیلیه به میراث گرانبهایی از تاریخ برای غنای تاریخی منطقه به شمار رود.

با توجه به این نکات مثبت نباید چشم از برخی کاستی ها فروبست.به نظر نگارنده مهمترین معزل ناشناخته ماندن ظرفیت گردشگری الموت فقدان زیرساخت های ارتباطی مناسب در بین الموت و نقاط شهری بوده است. مسئله قابل ذکر بعدی فقدان امکانات رفاهی مناسب برای گردشگران است.در تاریخ نقل است که شاه طهماسب صفوی برای افزایش رونق گردشگری در شریان ابریشم دستور به ایجاد کاروانسراهایی بزرگ و مجهز به بهترین امکانات و حتی آلات سرگرمی مورد علاقه اروپاییان می دهد که این دستور باعث می شود مدت اقامت اروپاییان در ایران به طور چشمگیری افزایش یابد و عملا توریسم به عنوان صنعت ایران در آن زمان مطرح باشد. واقعه فوق اهمیت وجود امکانات رفاهی را نشان می دهد.

مسئله مهم دیگری در بحث توریسم در کشور وجود دارد که شاید تا به حال کمتر به آن توجه شده است و آن فقدان تعریفی از سفر سیاحتی برای غالب مردم ایران است.به این منظور که غالبا در سفر های تفریحی ایرانیان، مصداق عینی و ملموسی از تفریح وجود ندارد.به عنوان مثال وقتی خانواده شما به برای تعطیلات به منطقه شمال کشور سفر می کند غیر از دلخوشی به دیدن دریا و گذر از جاده های سرسبز شمال و رطوبت شرجی هوا هیچ عنصر دیگری برای تفریح برای شما تعریف نشده است! در نظام گردشگری تفریحی واقعا این خلا حس می شود .این مطلب از این نظر برای توریسم الموت اهمیت دارد که برای جذب توریست باید برنامه تفریحی مدونی برای افراد تعریف شود.

با توجه به نکات فوق روند برنامه ریزی برای رونق گردشگری در منطقه الموت باید به وصورت زیر تعریف شود.

- برنامه ای مطالعاتی برای شناخت کامل ظرفبت های گردشگری اعم از تاریخی و تفریحی

- ایجاد امکانات رفاهی متناسب با ظرفیت هر منطقه( از ایجاد یک چایخانه برای استراحت موقت تا هتل های مناسب برای اقامت طولانی)

- تدوین برنامه ی مدون، غنی و راضی کننده برای گردشگر.

- ارائه برنامه های گردشگری به شرکت های سرمایه گذار.

- تلاش برای بهبود زیرساخت های ارتباطی از طریق تقویت نهاد های غیر دولتی و مطالبه این خواسته از سوی این نهاد ها از دولت.

الف- به نظر من در طی‌ ۲ ۳ سال گذشته، میزان نشر مطالب مرتبط با الموت، روستاهایش و جاذبه‌های گردشگریش، چه در حوزه مجازی چون وبلاگ‌های الموت و فیسبوک و چه از طریق دیگر رسانه ها، بسیار بیشتر از میزان توجه لازم برای پذیرایی از گردشگران و به تعبیر من جلوگیری از تهدیدات حضور گردشگران بوده است. درستی‌ این مساله با مقایسه‌ای ساده بین آماری که آقای حسین شهرکی از میزان گردشگر در الموت ارائه کرده اند و امکانات موجود اثبات پذیر است. این موضوع بسیار نگران کننده است و در آینده‌ای نزدیک صدمات جبران ناپذیری به منطقه خواهد زد. از این رو، تمامی عزیزان و دوستداران الموت باید به این مساله توجه کنند و حفظ زیستگاه طبیعی و فرهنگی‌ الموت رو به اندازه تبلیغ در مورد منطقه جدی بگیرند.

 

ب- برای جهت دهی‌ به گفتگوها تا رسیدن به نقطه‌ای مشترک، ابتدا باید "واقعیت"‌های منطقه را بر شمرد و بر اساس آن تحلیل یمان را بسط داد. این پیش فرض‌ها "چهار چوب" گفتگو رو مشخص میکنند و پیدا کردن ارتباط بین آنها، منجر به راهکار‌های مناسب می‌شه. چند نمونه از این "واقعیت"‌ها که امیدوارم با کمک شما تکمیل بشوند:

۱- استعداد جغرافیایی و فرهنگی‌ منطقه برای جذب توریست بالاست.

۲- گردشگران ( داخلی‌ و خارجی‌ ) در منطقه هستند و تعدادشان رو به افزایش است.

۳- امکانات رفاهی به نسبت تعداد گردشگر متناسب نیست.

۴- در حال حاضر و در الموت، ضرر گردشگر بیشتر از نفعش است.

۵- جاده الموت-شمال در دست ساخت است و تکمیلش برابر است با سیل گردشگران و مسافران به منطقه.

۶- شرایط اقتصادی عزیزان بومی منطقه مناسب نیست.

۷- نرخ مهاجرت از روستا به شهر رو به افزایش است.

۸- مهمترین عامل برای زنده نگه داشتن فرهنگ و زبان الموتی حضور بومیان در روستاهای الموت است.

۹- حضور گردشگر بالقوه میتواند سبب بهبود وضع اقتصادی بومیان شود.

۱۰- تهدیدات گردشگری را می‌توان به فرصت تبدیل کرد ( البته مستلزم پیشنیاز‌های فراوان است، اما نشددنی هم نیست )

 

ج- برخی‌ از دوستان بیشتر بر روش‌های عمل گرایانه تاکید دارند تا گفتگو و تئوری پردازی، اما واقعیت اینست که "تفکر مقدمه عمل است" و مطمئنا اینچنین گفتگوهایی اگر جهت دهی‌ مناسب داشته باشد، در عمل نیز قابل پیاده سازی هستند.

مقدمه:

به نظر می رسد بسیاری از دوستان بدنبال رسیدن به این هدف مهم و اساسی هستند که برای حفظ ، توسعه پایدار و ارتقا همه جانبه الموت اعم از تاریخ، فرهنگ، هویت، زبان، مردم، جذابیت های توریستی و یا ساختن الموتی آباد و الموتی توسعه یافته... و همچنین شناساندن آنها چه باید بکنیم؟ برخی هم جمع کردن الموتی ها و انجام کارگروهی بر اساس خرد جمعی، وحدت، مشورت و تبادل نظر برای شناسایی اولویت ها و کارکردها و یافتن راههایی بهتر و جمعی تر را از دیگر اهداف مهم در این مسیر برشمرده اند؟ و نهایتاٌ بر اساس برخی شواهد تأسیس سازمانی غیر دولتی ( ان جی او ) را برای پیگیری اهداف مزبور ضروری و ابزاری برای پیشبرد امور می دانند و تا حدودی اجماع نظر دارند. 

 

جایگاه و نقش سازمان های غیر دولتی و اهمیت آنها

آن قدر که بنده می فهمم و از اسم و عنوان آن پیداست ،سازمان های غیر دولتی یا سازمان های مردم نهاد موسوم به سمن ها ( NGOs ) هر چند ساختاری غیر دولتی دارند ولی نه تنها  در سطح کشور و جهان شناخته شده اند بلکه نقش بسیار مهمی در حوزه وظایف و فعالیت های خود دارند و بعنوان واسطه و رابط میان افراد و مردم و جامعه ایفای نقش می کنند. این سازمان ها بعضا بدلیل عدم وابستگی و مستقل بودن بعضا نقش هایی فراتر از سازمان های دولتی دارند. ضمن آنکه معمولا و در صورت عملکرد صحیح و قانونی و در حیطه وظایف بهتر مورد استقبال عموم قرار می گیرند. لذا می توان چنین اقدامی را به فال نیک گرفت.

گامی مهم:

بر اساس اطلاع اولین نشست جمعیِ برخی دوستان عزیز و فعال و دست اندر کار در سایت های مجازی به منظور تأسیس سازمانی غیر دولتی برگزار شده که گامی مهم در این مسیر است. بر اساس گزارش مزبور و در خلال سال اخیر و بویژه از طریق سایت های مختلف مجازی در سطح الموت نظرات زیادی در خصوص آینده الموت، توسعه آن، اولویت ها و دغدغه ها و دل نگرانی ها ، یا نسبت به ضرورت یا عدم ضرورت تشکیل آن تبادل گردیده است و به زعم بنده عمدتا بر تشکیل جلسه ای فیزیکی و حقیقی برای تصمیم گیری در خصوص تشکیل سازمانی غیر دولتی تأکید و اجماع  داشته که خوشبختانه این گام اولیه ولی مهم و اساسی برداشته شده است. اما؟
 

برخی فرصت ها و موانع:

بی شک برای دستیابی به اهداف مزبور از یکسو با فرصت ها و از سوی دیگر با چالش ها و یا موانعی مواجه خواهید بود که صرفا به چند مورد اشاره می شود:
•سست بینان بودن کار جمعی : کار گروهی و جمعی متأسفانه نه تنها در منطقه ما بلکه در کشور  ما در همه حوزه ها بسیار ضعیف و سست بنیان است و اگر شکل گرفته بعدها بدلایل واهی به نتیجه نرسیده است. متأسفانه چندین بار چنین تجربه ای را مشاهده کرده ام و  حقیقت دارد. بی شک اگر معلم یا استادی  دو یا سه دانش آموزی را میان انجام یک کار مشترک تحقیقی یا منفرد مختار بگذارد، هر سه راه انفرادی را بر می گزینند. یا برخی موارد دیگر. ذکر این نکته اصلا به معنی عدم گام برداشتن بخاطر وجود چنین مانعی نیست بلکه فقط بخاطر عبرت از گذشته خودمان از یکسو و افزایش تحمل، بردباری، نقد پذیری، کلان نگری ( الموت ) تعیین اهداف مشترک و تعمیم آن به دیگران از سوی دیگر می باشد و بر عکس تحقق این مهم گام مهمی نه برای خود و الموتی ها  بلکه برای جامعه و کشورمان می باشد. تعیین اهداف مشترک و کلان و اشتراک نظر (علی رغم تفاوت دیدگاه ) با توجه به گستره، اختلاف سطح، متنوع و تفاوت اولویت ها در سطح الموت در رسیدن به این هدف کارگشا خواهد بود. جزئی نگری و قشری گری صرف جواب نخواهد داد ضمن آنکه همزمان باید هم اولویت های کلان ( الموت ) و هم خرد ( روستاها ) را در نظر گرفت. مثلا ممکن است برای روستایی مثل اندج یا گازرخان و یا برخی قرا دیگر اولویت هایی مطرح باشد که برای برخی روستاهای دیگر آن اولویت ها چندان مهم و با اولویت نباشد و بالعکس.

 
•تعامل مثبت و سازنده با نهادها و سازمان های مشابه: یکی از ملزومات چنین فعالیت هایی  تعامل مثبت و سازنده با نهادها و سازمان های مشابه می باشد که چنین نگاهی نیز بین ما کمرنگ می باشد و عمدتا بجای همکاری در موضع رقیب متأسفانه قرار می گیریم و تلاش داریم تا دیگری را از گردونه رقابت خارج سازیم. نهادهایی نظیر مجمع مهتاب که دوستان ذکر کرده بودند و بی شک نظیر آن بسیارند و هنوز مورد شناسایی قرار نگرفته اند، در سطح منطقه و یا خارج از منطقه متعددند  که تبادل نظر و ارتقا همکاری ها در رسیدن به اهداف مشترک می تواند کمک یار باشد. برای رسیدن به اهداف مورد نظر و استفاده از تجارب یکدیگر برقراری رابطه ای سالم و پایدار با سایر سازمان ها نیازی مثبت می باشد.

•سایت های مجازی روستاها ، فرصت خوب نرم افزاری : تقریبا بسیاری از روستاها دارای یک  سایت و یا وبلاگ می باشد و در خلال فعالیت های این سایت ها در سالهای اخیر،خوشبختانه ابعاد مختلف الموت و روستاها نظیر، موقعیت، ارزش ها، معرفی سنن و فرهنگ ها، فعالیت ها، شخصیت ها، ثروت های روستا و غیره برای آن روستا و سایرین با درج مطالبی شناسانده شده اند و بستر اولیه فراهم است و مناسب است این نهاد  با همکاری همه سایت های مجازی فعال ضمن ادامه فعالیت های کنونی با توجه به اهداف مشخص خود، در راستای اهداف کلان سازمان که به الموت خواهد نگریست و آن  مورد هدف قرار خواهد داد، فعالیت کنند. لذا سایت های متعدد مجازی فرصت های بالقوه ای برای بهره برداری بهینه در این مسیر می باشد.

چشم انداز آینده:

با فرض بر اینکه یک سازمان غیر دولتی با هر عنوانی تأسیس شد؟ چه کارِ گروهی و اجرایی برای الموت مد نظر است؟ اکنون که قصد و اهداف والایی برای آینده الموت دارید، همه جانبه  بنگرید و از اهرم های موجود بخوبی استفاده نمایید. همانطور که اشاره شد با استفاده از سایت های مجازی موجود در الموت بعنوان ابزاری نرم افزاری از یکسو و از طریق ایجاد نهاد یا ان جی او بعنوان اهرمی سخت افزاری از سوی دیگر همزمان بطور مجازی و فیزیکی اهداف  فرهنگی و اجتماعی مربوط به الموت را دنبال نمایید. بنده علی رغم موانع و مشکلات موجود فراروی، بدلیل شرایط دنیای کنونی و اهرم ها و فرصت های موجود و بویژه با وجود نیروی انسانی با انگیزه، فعال، دلسوز، جوان و خوش فکر و علی رغم تفاوت دیدگاهها و تفاوت اولویت ها به آینده خوشبین میانه رو هستم. 

پیشنهادات :

•تعیین عنوان و اسم سازمان و اهداف کلی بخش مهمی از کار می باشد و به نوعی بخشی از نقشه راه آتی می باشد . به نظر می رسد برخی دوستان بر فعالیت های اجتماعی، برخی فرهنگی، برخی تاریخی و یا برخی زیست محیطی ( عمدتا ) برای این نهاد تأکید دارند. بنده شخصا با نهادی که اهداف فرهنگی و اجتماعی را دنبال کند موافق هستم. به این دلیل که  هنوز ما نیاز به فرهنگ سازی در جامعه خود داریم تا نهادینه شود. فرهنگ پایه و بنیان سایر امور است. آموزش در حوزه های فرهنگی همچنان ضرورت است. آقای دکتر عسگری به برخی  نکات ریز و ساده در عین حال مهم در قالب مثال بیان کرده بودند که هر چند در حوزه زیست محیطی می گنجد ولی  نشان از فقر فرهنگی استد. اگر فرهنگ سازی لازم صورت پذیرد ، تا حدودی موضوع زیست محیطی حل می شود. به نظرم تلاش برای حفظ زبان و فرهنگ و هویت الموت با توجه به مخاطرات مدرن قرن 21 همچنان ضرورت مهم است. شاید عنوان سازمان دیده بان ( فرهنگی ) الموت که اقای محمدی الموتی اشاره کرده اند یکی از گزینه های خوب  باشد. البته ممکن است پیشنهاداهای بهتر و مناسب تری داشته باشند که تاکنون طرح نشده است.

 
•مناسب است فراخوانی در همین خصوص برای تعیین نام و اهداف ( فرهنگی ، اقتصادی، زیست محیطی و  ... ) اعلام و نظر سنجی شود و یا مدتی برای این مهم با تشکیل جلساتی تبادل نظر شود. سایت های مجازی الموت نیز در این مهم با انعکاس موضوع و جمع نقطه نظرات مشارکت نمایند و سهم خوبی می توانند داشته باشند.

•در انتخاب ترکیب اعضای اصلی و مرکزی سازمان و کمیته های زیرمجموعه هم از بعد اجرایی، ذی نفوذ بودن در منطقه، نهادهای دولتی و غیر دولتی و نزد اشخاص، بومی و غیر بومی بودن  و برخی ویژگی های دیگر دقت لازم مبذول شود

•در تشکیلات، کمیته هایی به نام کمیته قزوین، کرج، تهران، الموت ، کمیته مجازی ( فیس بوک و سایت ها ) ، کمیته روابط عمومی ، کمیته انتشارات  و ... در نظر گرفته شود تا سرگروه هر کمیته با کمیته مرکزی در برخی جلسات فیزیکی و حقیقی حضور داشته باشند تا هم ارتباط میان منطقه و خارج از آن و افراد و شخصیت ها حفظ شود و هم از همه نقطه نظرات صاحب نظران و مجریان و دست اندرکاران استفاده شود.

• وظایف ونقش کمیته ها تعریف شود. بعنوان مثال کمیته سایت های مجازی همه سایت های موجود و فعال در الموت را شناسایی و با آنها ارتباط برقرار نماید و از طریق انها همه اطلاعات و تصمیمات به منظور اطلاع رسانی و جذب کمک فکری و ... استفاده شود. این کمیته با مدیران سایت های مجازی ارتباط مستمر برقرار سازد و در شرایط کنونی نقش مهمی می تواند برای دستیابی به اهداف ایفا کند.

•کمیته روابط عمومی در این نهاد  نقش خطیری می تواند ایفا کند و به نظر من مهمترین رکن سازمان می تواند در نظر گرفته شود. یک روابط عمومی قوی و اشنای به مسائل و وظایف و مهمتر از آن روحیه می تواند نقش بسزایی در ارتقا جایگاه آن نهاد و شناسایی آن به جامعه و همچنین در اجرای وظایف تعریف شده ایفا کند. شناسایی افراد از اقشار مختلف اعم از بومی ، دانشگاهی، اجرایی، مطالعاتی، تحقیقی، فکری، مطبوعاتی، صنفی و ... و انسجام و هدایت آنها در اهداف سازمان خیلی موثر است.

• کمیته مطالعاتی و انتشارات : یکی از اهداف و وظایفی که معمولا در فعالیت ها مغفول می ماند و کمتر به آن اهمیت داده می شود موضوع مکتوب کردن فعالیت ها و انتشار فعالیت های علمی و تحقیقی است. تولید کتاب و انجام پروژه های تحقیقاتی در مورد الموت حوزه بسیار خوبی است که به نظرم کم کار شده است. برخی محققین خارجی  نظیر نویسنده کتاب خداوند الموت در مورد الموت قلم زده اند ولی ما که از خطه و دیار الموت هستیم و بر بخشی از فرهنگ و تاریخ و ارزش ها و ثروت های مادی و غیر مادی آن واقف هستیم، بر این کار همت نمی گماریم و مناسب است کمیته ای مطالعاتی و انتشاراتی نیز در مجموعه گنجانده شود که این هدف را دنبال کند.  

 • به منظور عمومیت بخشیدن به اهداف و فعالیت های سازمان که متعلق به الموت خواهد بود، حداقل از هر روستا یک یا دو نفر بعنوان رابط شناسایی و همواره در جریان امور قرار گیرند و یا سالانه در نشستی عمومی فعالیت ها و عملکرد ها بیان و نماینده هر روستا مشکلات و پیشرفت های روستا را عنوان و بعد تصمیم گیری شود و مراتب با طرق مختلف پیکیری شود.

 

 
کلام  آخر

بدلیل مطول شدن موضوع رشته کلام را قطع می کنم هر چند نکات و پیشنهادات متعدد دیگری می توان برشمرد که انشالله در مجالی دیگر، ولی امید است بقول عزیزی تلنگری برای طرح نقطه نظرات جدید و انتقادات و پیشنهادات دیگر برای هموار تر کردن مسیر باشد. با تشکر – حسن عسگری   14/11/

• انعکاس فعالیت های سازمان به صورت علمی و مستند به نهادهای مسئول در منطقه و شهر نظیر فرمانداری یا استانداری و تعامل با آنها و همچنین انعکاس آنها در مطبوعات به منظور بهبود و رفع مشکلات و همچنین بیان فرصت ها و پیشرفت ها و یا موانع  گام دیگری است که باید مد نظر قرار گیرد.  

دره الموت دارای جاذبه های گردشگری وزیارتی بی شماری است ؛ محوطه ها وقلعه های تاریخی - منابع ومناظر طبیعی - زیارتگاه ها و امامزاده ها که انتظارمسافران وگردشگران رادرزمینه های  گوناگون پاسخگو است . فاصله ورودی دره الموت از میدان مینودر قزوین تا میدان آزادی تهران از طریق بزرگراه تهران قزوین 140 کیلومتر است . ازمیدان مینودر تا دژ حسن صباح 108 کیلومتر است که بادرنظرگرفتن را ه هزارچم  ودره ها وپرتگاه ها وباریک بودن جاده دره الموت بین  2 ساعت تا3 ساعت این سفر طول می کشد. درطول مسیر ودردوسوی جاده مارپیچی مناظر بسیار زیباوچشم نوازی وجوددارند وایستگاه های پذیرائی واستراحتگاه دراین مسیر وجود دارد. ودرچهار فصل سفرهای طبیعت گردی وزیارتی وبازدید ازمناطق تاریخی دره امکان پذیراست حتی درزمستان بابارش مناسب برف  بازیهای فرحبخش زمستانی برای خانواده ها پیشنهاد میشود. ازدیگر چشم اندازهای این منطقه آسمان پاک وآبی باهوائی ملایم وسالم کوهستانی است که به سرزمین کوهستانی دره الموت آرامش بخشیده وهدیه ای است کخ خدابه این سرزمین داده وبه شکرانه آن میتوان این هوای خوش و فرحبخش وسرشار از اکسیژن رابه گردشگران خسته شهرهای آلوده پیشکش کرد وآنان رابه ارامش فراخواند ؛ آسمان صاف وپاک درشبها امکان دیدن مجموعه ستارگان درخشان رافراهم آورده ویکی از مکان های مناسب برای ستاره شناسان جهت رصد ستارگان است . 
غذاخوری کاج -  - مجموعه باغ رستورانهای رزجرد - باغ رستوران اکبرشاهی-  غذاخوری قسطین لار -غذاخوری های معلم کلایه -  باغ رستوران گلستان درغرب دژحسن صباح - خانه رفاه معلم درغرب دژحسن صباح - مهمانسرای کوهساران درمیدان گازرخان - کاشانه های خانه روستائیان درروستای گازرخان برای اقامت شبانروزی در منطقه  : کاشانه سمعیی - کاشانه یاسر ابن علیپور- کاشانه احمد نایبی - کاشانه , هتل گرمارود درپای دژ نویزرشاه درگرمارود است . درروستاهای سرراه فروشگاه های مواد غذائی و نانوائی وجوددارد .
درپای دژ حسن صباح پارکینگ و درپشت پایگاه سرویس های بهداشتی زنانه ومردانه وجود دارد درمیانه راه پله های دژ سایبان برای استراحت وتوقف وجود دارد. ومسجد درمیدان گازرخان برای نماز بازدیدکنندگان آماده است .

سوقاتی های الموت :

 نانهای محلی - عسل - گردو - فندق- درتابستان گیلاس وآلبالو - زیره کوهی - پنیر کوزه ائی - جاجیم وگلیم

 مناطق قابل بازدید دره الموت :

- دژ لمبسر رازمیان با پلکان قابل دسترسی به بالای دژ .به فاصله 22 کیلومتری از رجائی دشت . 
-  امامزاده علی اصغر و درخت خونبارزرآباد . به فاصله 7 کیلومتری درسمت چپ  جاده الموت 
- دریاچه اوان به فاصله 8 کیلومتری ازجاده اصلی الموت درسمت غرب جاده  .
- دژ شمس کلایه  و امامزاده 12 امام به فاصله 2کیلومتری در شمال غرب معلم کلایه .
- مسیر دره اندج رود وغارهای طبیعی با چشم انداز زیبا ومسحور کننده . 
- دژ حسن صباح به فاصله 8 کیلومتری از دوراهی آتان - گازرخان وفاصله 30 کیلومتری  از معلم کلایه 
- امامزاده حسن سپهسالار در خشکه چال درشمال دژ حسن صباح . به فاصله 33 کیلومتری ازدژ حسن صباح 
- بافت روستای پلکانی همانند ماسوله در آتان به فاصله 27 کیلومتری از معلم کلایه .
- دژ نویزر شاه درگرمارود که تنها کوهنوردان ماهر امکان دسترسی به آن رادارند . 
- آبشارگلالک درمسیر جاده پیچه بن .
- کاروانسرای پیچه بن درانتهای الموت .باچشم انداز زیبای منطقه مازندران . به فاصله  50 کیلومتری از معلم کلایه (جاده خاکی )
- دژ شیرکوه درمنطقه دوآب تنها کوهنوردان ماهر امکان دسترسی به آن دارند . به فاصله  23 کیلومتری از معلم کلایه.
- مسیرهای کوهستانی برای کوه پیمائی درفصل مناسب بهار وتابستان دربلندیهای هودکان  -شاتان - شاه البرز - سیالان - خشچال  - کوههای نرگس

لیست اقامتگاه ها و قهوه خانه های بین راهی واقع در رودبار الموت ( قزوین)
 

ردیف	نام اقامتگاه	نام مالک	تلفن	آدرس
1	خانه معلم	ملکی	02823773446	قزوین الموت (روستای گازرخان) بالا تر از روستا (خانه فرهنگیان)
2	یاسر ابن علیپور	//	02823773386	قزوین الموت (روستای گازرخان) بالاتر از میدان روستا
3	باغ گلستان	صفری	02823773212	قزوین الموت (روستای گازرخان) بالاتر ازپایگاه  میراث فرهنگی الموت
3	کوهساران	علی سمیعی	02823773377	قزوین الموت (روستای گازرخان) بالاتر از میدان
4	شهرک	محمودی	09122825674	قزوین الموت (شهرک) جنب خیابان اصلی
5	آشتی همزلی	//	02823222206	قزوین رودبار شهرستان (رازمیان)
6	محمد مرادی	//	02823222328	قزوین رودبار شهرستان (رازمیان)
7	شیر علی نوروزی	//	02823222237	قزوین رودبار شهرستان (رازمیان)
8	عیب علی مرادی	//	02823222227	قزوین رودبار شهرستان (رازمیان)
9	قهوه خانه فلار	//		قزوین الموت (بین راهی)
10	قهوه خانه قوسنین لار	//	02823323386	قزوین الموت (40کیلومتری بعد از قزوین)
11	یوسف مراغی	//	02823793201	قزوین الموت (روستای دیکین )
12	خشایار رضایی	//	02823793018	قزوین الموت (روستای دیکین )
12	بهزاد حدادی	//	02823623216	قزوین الموت (معلم کلایه) روبروی شهرداری
13	بهزاد حدادی  چلوکبابی	//	02823623216	//
14	هتل نویزر	//	02823794206	قزوین الموت (گرمارود )